Nikifor jest niekwestionowanym mistrzem polskiego prywitywizmu. Ma na swoim koncie tysiące prac, wiele zaginęło, wiele zostało zniszczonych czy spalonych. Niegdyś niedoceniany i odrzucany, potem uwielbiany, do dziś budzi wiele przeciwstawnych uczuć – od zachwytu po niechęć i poczucie brzydoty. Zapraszam do odkrywania na nowo tego wyjątkowego artysty.
Dzieciństwo – niewiele wiadomo
Nikifor urodził się w 1895 roku, nazywano go Krynickim, ale jego prawdziwe imię i nazwisko to Epifaniusz Drowniak. Wraz z mamą związany był z Krynicą, tu pomieszkiwał i tworzył. Niewiele wiemy o jego dzieciństwie, ponieważ kontakt z nim był mocno utrudniony – słabo słyszał i mówił bełkotliwie.
Malarz samouk
Malował bez żadnego przygotowania, nie chodził nawet do szkoły. Był analfabetą, ale poprzez świat swoich obrazów porozumiewał się z innymi. Często na swoich obrazach pisał litery, nieraz tworzył słowa, ale często były serią przypadkowych liter. Nikifor malował akwarelami, natomiast nie zawsze udawało mu się „zdobyć” papier, dlatego wykorzystywał każdy świstek papieru – pisma urzędowe, papier do pakowania, a nawet opakowania z papieru.
Wielkie odkrycie
Nikifor nie miał swojej pracowni, nieraz malował na świeżym powietrzu, na ulicach Krynicy. Galerią jego prac były krynickie zakamarki oraz deptak. W latach ‘50-tych malarza odkryli Ella i Andrzej Banachowie z Krakowa. To dzięki nim, prace Nikifora ujrzał szeroki świat. Jego malarstwo było prezentowane we Francji, Niemczech czy Brukseli.
Nikifor był bardzo dumny ze swoich dzieł. Często mawiał o sobie Malarz – Artysta. Na swoich autoportretach malował siebie jako kogoś lepszego od innych (postać Nikifora była większa, wyróżniająca się od innych, przedstawionych na obrazie). Innym ulubionym tematem malarza była architektura. Swoje „obrazki” malował z niesamowitym pietyzmem, dbałością o szczegóły oraz świetnym wyczuciem perspektywy. Obrazy Nikifora mają swój urok – zachwycają dorosłych i dzieci, znawców sztuki i laików. Zachęcam do obejrzenia strony Muzeum Nikifora, gdzie zobaczysz zdjęcia artysty oraz jego dzieł.
Bądź jak Nikifor
Aby wykonać pracę inspirowaną twórczością Nikifora, potrzebna Ci będzie:
- kartka papieru akwarelowego (format a4),
- taśma papierowa,
- czarna kredka,
- farby akwarelowe,
- fragmenty gazety lub starej książki,
- pędzel,
- woda,
- klej biurowy.
Instrukcja:
- Wyznacz ramkę taśmą papierową.
- Naklej fragmenty gazety na kartkę, pamiętaj aby fragmenty przykleić wewnątrz ramki.
- Naszkicuj pejzaż, narysuj również elementy architektury oraz umieść napisy. Szkic wykonaj czarną kredką mocno ją dociskając.
- Pomaluj pracę farbami akwarelowymi.
- Usuń ostrożnie taśmę papierową. Praca jest gotowa!
Prace wykonane przez dzieci
Autorka artykułu: Ewelina Grala
Z wykształcenia jestem magistrem turystyki, ukończyłam również studia podyplomowe z pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej oraz z nauczania plastyki i techniki. Z doświadczenia jestem miłośnikiem sztuki, instruktorem plastyki, animatorem, edukatorem i twórcą programów edukacyjnych dla dzieci, a także pilotem wycieczek i przede wszystkim mamą dwóch uroczych córeczek.
Swoje doświadczenie zdobywałam między innymi w Muzeum Łazienki Królewskie, gdzie współtworzyłam programy i publikacje dla dzieci oraz prowadziłam lekcje muzealne. Obcując codziennie ze sztuką nauczyłam się odkrywać ją na nowo i z ogromną pasją.
Obecnie prowadzę warsztaty plastyczne w Bemowskim Centrum Kultury w Warszawie, gdzie jako Ewelina Plastelina wprowadzam dzieci w świat sztuki, barw i różnorodnych technik.
Ukończone szkolenia (między innymi Arteterapia, Analiza i interpretacja rysunków dziecięcych, Zwykłe i niezwykłe techniki plastyczne w integracji sensorycznej czy Nauczanie wizualne, Akwarelaks) pozwalają mi jeszcze kreatywniej odkrywać pasjonujące zakamarki sztuki.
Źródła zdjęć:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nikifor_Krynicki#/media/Plik:Nikifor_Krynicki_01.jpg
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Krynica-Zdr%C3%B3j,_Stary_dom_zdrojowy_(HB8).jpg
