Opera i filharmonia na pierwszy rzut oka mogą kojarzyć się z miejscem elitarnym, przeznaczonym dla wybranej grupy odbiorców, w którym obowiązują sztywne zasady zachowania.

Sama muzyka poważna, która zazwyczaj rozbrzmiewa na ich scenach może wywoływać podobne uczucia. Na szczęście stereotyp ten jest już coraz częściej przełamywany. Muzyka klasyczna staje się przystępna i ciekawa dla wszystkich, którzy tylko mają ochotę po nią sięgnąć.

Ponadto, kompozytorzy i artyści niejednokrotnie sięgają po nowe środki wyraz u i nietypowe aranżacje, które intrygują i przyciągają nowych melomanów. Czy jednak ten gatunek muzyki jest już na tyle oswojony, żeby nawet dziecko mogło zaprzyjaźnić się z nim już od najmłodszych lat? Jak i kiedy zacząć przygodę małego odbiorcy z operą lub filharmonią?

Dziecko i muzyka klasyczna – czy to może się udać?

Muzyka klasyczna pomimo swojej wielowymiarowości i złożoności jest przystępna dla odbiorcy w każdym wieku. Zarówno dorosły, jak i dziecko mogą czerpać z niej pełnymi garściami. Właściwie im wcześniej nastąpi ekspozycja dziecka na doświadczenie tego typu muzyki, tym lepiej i szybciej się z nią oswoi. Ma to również bardzo dobry wpływ na ogólny rozwój muzyczny małego człowieka.

Dziecko nie patrzy na muzykę klasyczną przez pryzmat przekonań, czy też nałożonych na nią niechlubnych etykietek muzyki “trudnej” lub “niezrozumiałej”. Jeśli wyrasta w otoczeniu tego typu dźwięków i doświadczeń muzycznych, stają się one dla niego zupełnie naturalne. Między innymi dlatego właśnie wczesna edukacja muzyczna oraz otaczanie się wartościową muzyką są tak ważne.

Jeśli dziecko już od pierwszych chwil życia (w tym okresu prenatalnego) będzie obracać się wśród muzyki klasycznej oraz jeśli zobaczy zaangażowanie i radość rodzica wynikającą z obcowania z nią, w przyszłości jej obecność będzie dla niego czymś zupełnie normalnym. Jednocześnie zrozumienie tego typu muzyki przyjdzie mu z łatwością.

Więcej na temat rozwoju i korzyści płynących z wczesnej edukacji dziecka przeczytasz tutaj.

Dziecko w filharmonii i operze – jak zacząć?

Pierwsza wizyta w operze lub filharmonii może być dużym przeżyciem. Nowe miejsce, nowi ludzie i nieznane dotąd doświadczenia potrafią wywołać wiele emocji u małego człowieka. Jak zatem przygotować się na taki zestaw wrażeń?

Dziecko i muzyka klasyczna – wszystko zaczyna się w domu

Przygodę dziecka z filharmonią i operą najlepiej zacząć w domu. Codzienne, spontaniczne oswajanie go z muzyką klasyczną to pierwszy krok do sukcesu dla małego melomana. Jeśli dziecko będzie czuło się naturalnie wśród dźwięków tzw. “muzyki poważnej” nie będą one dla niego zaskoczeniem podczas koncertu, czy też innego muzycznego wydarzenia. Warto również pokazać radość płynącą z tego typu aktywności. Jeśli wśród domowników propagowany jest taki sposób pędzania wolnego czasu, dzieci szybko rozwiną ciekawość i zaangażowanie względem podobnych aktywności.

Nauka przez zabawę

Jak wiadomo dziecko najlepiej przyswaja nową wiedzę poprzez zabawę. Pobudzona jest wtedy jego naturalna ciekawość świata, a zdobywanie nowych umiejętności w sympatycznej atmosferze buduje pozytywne skojarzenia.

Przed wizytą w filharmonii lub operze warto sprawdzić, czy w tych ośrodkach kultury nie odbywają się również warsztaty lub zajęcia muzyczne dla najmłodszych dzieci, np. te, oparte na teorii uczenia się muzyki E.E. Gordona, popularnie zwane “gordonkami”. Wiele oper, a także filharmonii oprócz działalności koncertowej posiada również bogatą ofertę edukacyjną dedykowaną dzieciom w różnym wieku, nawet tym najmłodszym.

Zajęcia takie pozwalają oswoić się również z samym miejscem, a także konkretnym rodzajem muzyki oraz formą jej prezentowania. Dziecko swobodnie i naturalnie wchodzi w świat dźwięków w sposób, który wzbogaca jego ogólny i muzyczny rozwój. Jeśli natomiast docelowe instytucje kulturalne nie prowadzą tego typu działań warto skorzystać z nich również w innych miejscach.

Audycje muzyczne i spacer po filharmonii

Ciekawą formą oferowaną również przez instytucje kulturalne są wycieczki z przewodnikiem po operze lub filharmonii, a także m.in prezentowanie brzmienia, budowy oraz właściwości wybranych instrumentów. Dzięki takim inicjatywom dziecko ma możliwość bliskiego i wręcz namacalnego kontaktu z muzyką, a także poznania kulis pracy orkiestry lub chóru. Wycieczka po samym budynku też jest niezwykle interesująca.

Wiele oper i filharmonii nadal mieści się w pięknych, odrestaurowanych zabytkowych budowlach. Inne z kolei fascynują nowoczesnością i wykorzystanymi technologiami. Mały odbiorca może nie tylko zachwycić się pięknym i ciekawym wnętrzem, ale też podejrzeć jak wygląda przygotowanie do koncertu i praca artystów, zanim jeszcze pojawią się oni na scenie.

Dziecko na koncercie, czyli występy dedykowane dzieciom

Instytucje takie jak opery czy filharmonie doskonale wiedzą, jak ważny i wzbogacający jest wcześnie rozpoczęty rozwój muzyczny. Zdają sobie również sprawę, że dziecko to przyszły mały meloman, dlatego traktują jego obecność u siebie bardzo poważnie. To właśnie w celu wspierania muzycznej drogi najmłodszych odbiorców powstają cykle koncertów i wydarzeń muzycznych, dedykowanych dzieciom.

Dziecko i stres o koncertowy savoir-vivre

Dla wielu rodziców dużą barierą przed zabraniem swojej pociechy na koncert jest obawa, że dziecko nie będzie umiało odpowiednio się zachować podczas wydarzenia. Czy kilkulatek lub nawet kilkumiesięczne niemowlę potrafi dostosować się do panujących zasad savoir-vivre?

Odpowiedź jest dość prosta. Oczywiście zależy ona w dużej mierze od temperamentu i osobowości małego widza, jednak w 90% brzmi ona: “nie” 🙂

Na szczęście podczas koncertów dedykowanych najmłodszym nie trzeba się o to obawiać. Nie bez powodu są one przystosowane dla małego odbiorcy, nie tylko pod względem formy, ale też sposobu przekazu, poziomu interakcji, długości trwania oraz przystępności treści. Artyści uczestniczący w wydarzeniu również wiedzą, czego się spodziewać i jak reagować na zachowania młodszej publiczności.

Kiedy zacząć i jaką formę wybrać

Wśród bogatej oferty prezentowanej obecnie przez instytucje kultury prawie każdy znajdzie coś dla siebie. Zazwyczaj podczas przeglądania repertuaru dedykowanego dzieciom można zauważyć umowne sugestie twórców dotyczące minimalnego wieku od jakiego dziecko może uczestniczyć w danym koncercie.

Zazwyczaj jest to uwarunkowane wieloma czynnikami, takimi jak: forma, treść, czy choćby długość trwania. Natomiast samą przygodę koncertową można zacząć już z kilkumiesięcznym dzieckiem.

Koncerty gordonowskie

W przypadku maluszków bardzo dobrze sprawdzą się tzw. “koncerty gordonowskie”. Jest to forma oparta na koncepcji EE. Gordona, łącząca z sobą formę występu scenicznego, warsztatów. Zakłada dużą interakcję dzieci z wykonawcami oraz ich swobodne eksplorowanie i przemieszczanie się po sali.

Oprócz standardowego występu artyści wspólnie śpiewają, rytmizują i bawią się z dziećmi oraz ich rodzicami, często również z udziałem dodatkowych pomocy edukacyjnych. Podobnie jak na zajęciach są to zazwyczaj m.in. kolorowe chustki, proste instrumenty, piłeczki itp. Publiczność zazwyczaj siedzi wygodnie na dywanie lub dużych, wygodnych siedziskach. Wszystko utrzymane jest w bardzo spontanicznej i luźnej atmosferze.

Poranki muzyczne oraz koncerty familijne

Poranki muzyczne czy koncerty familijne to czas, w którym nie tylko dziecko będzie się dobrze bawić. W zależności od konkretnych instytucji przyjmują one różne nazwy i odbywają się w innym czasie, ale bardzo często są to weekendowe poranki. Każdy koncert poświęcony jest innej tematyce i często wykonują je zespoły o odmiennych składach. Zazwyczaj oprócz muzyków udział w nim bierze również konferansjer.

Wprowadza on małą i dużą publiczność w świat prezentowanej muzyki, przedstawia instrumenty, opowiada historię pisaną dźwiękiem, wymyśla zagadki i odkrywa ciekawostki. Tego typu koncert to wspaniała okazja do wprowadzenia najmłodszych w świat muzyki i występów scenicznych. Jest to również świetny sposób na spędzenie przyjemnego czasu z całą rodziną, dzieląc wspólną pasję.

Wspólne muzyczne aktywności

Wiele oper, filharmonii lub domów kultury proponuje także inne aktywności, które mogą zachęcić do odwiedzin w tych miejscach. Dziecko, szczególnie to najmłodsze, niesamowicie chłonie wzorce przekazywane mu przez rodziców. Łatwo przejmuje entuzjazm i wykazuje zainteresowanie tym, co robią dorośli w jego otoczeniu. Dlatego tak ważne jest dzielenie wspólnych zainteresowań. Czerpanie radości z czasu spędzonego razem jest bardzo ważnym bodźcem rozwojowym, który pobudza do działania.

Dlatego głodni muzycznych wrażeń mogą skorzystać z takich propozycji jak np. chór rodzinny, wspólne warsztaty czy zajęcia ruchowo-taneczne. Są to kolejne propozycje ośrodków kultury, które pozwalają na pogłębienie wiedzy muzycznej w formie wspólnej zabawy.

Czynny udział w zajęciach, nie tylko w roli słuchacza, dodatkowo motywuje i wzmacnia poczucie sprawczości. Dziecko czuje się częścią muzycznej społeczności, aktywne biorąc udział w ćwiczeniach i wydarzeniach. Często po jakimś czasie warsztaty takie wieńczy wspólny występ. Dzięki temu uczestniczy mogą poczuć się jak prawdziwi artyści sceniczni. Pojawia się w nich uczucie radości, jakie daje dzielenie się muzyką i emocjami z tym związanymi.

Filharmonia i opera to miejsca jak najbardziej przyjazne młodym odbiorcom. Bogata oferta zajęć, warsztatów, koncertów zachęca do odwiedzin w tych miejscach. Dzięki temu każdy znajdzie tu coś dla siebie, niezależnie od wieku i temperamentu. Warto sprawdzić repertuar najbliższych ośrodków kultury pod kątem wydarzeń dedykowanych dzieciom.

Dzięki wizytom w operze i filharmonii dziecko w naturalny sposób poznaje świat muzyki i wydarzeń artystycznych. Przygotowuje się do aktywnego, a przede wszystkim świadomego uczestnictwa w przestrzeni kultury i sztuki. Niewątpliwie wpływa to na jego wielowymiarowy rozwój, kształtuje gusta oraz osobowość. Dodatkowo jest to fantastyczna okazja do wzmacniania więzi, poprzez kreatywne spędzenie czasu w najbliższymi.